Goede profielvaardigheden havo-onderbouw zorgen voor betere doorstroom
Profielvaardigheden ontwikkelen in de onderbouw van de havo is een essentieel onderdeel van het lesprogramma. In de praktijk blijkt dat leerlingen in de bovenbouw regelmatig in de knel komen doordat ze die vaardigheden niet voldoende beheersen. Met de aanpak van LOF-deelnemer en leraar Willemieke van Ginkel ontwikkelen leerlingen op een vernieuwende manier profielvaardigheden. De overstap van havo-onderbouw naar bovenbouw verloopt daardoor beter.
Leraren van het Johannes Fontanus College in Barneveld merkten dat veel leerlingen in de bovenbouw tegen problemen aanlopen als ze aan projecten werken. Vooral bij het profielwerkstuk blijken dat leerlingen bepaalde vaardigheden missen, zoals presenteren, zelfstandig werken en vaardigheden rond het vergaren van informatie.
Van Ginkel, leraar geschiedenis en maatschappijleer, zag een oplossing en vroeg een subsidie aan bij het LerarenOntwikkelFonds (LOF) om te werken aan profielvaardigheden. Haar LOF-initiatief verkleint het gat in vaardigheden tussen de onderbouw en bovenbouw en het ondersteunt leraren bij het aanleren van profielvaardigheden.
Stap voor stap een onderzoeksopzet maken
Aan het einde van het derde leerjaar moeten havo-leerlingen een profielkeuze maken. In dit jaar laat de leraar hen beginnen met een eigen onderzoeksopzet. De leerlingen krijgen hiervoor de beschikking over een digitale leeromgeving. Diverse leerstijlen, zoals filmpjes en teksten, worden ingezet. De website stimuleert leerlingen om zich diverse vaardigheden eigen te maken. Ook al wordt er veel gestuurd, de leerlingen kunnen naar eigen interesse hun onderzoek vormgeven. Dat maakt ze meer eigenaar van hun leerproces.
Doelgericht werken aan profielvaardigheden
Leraren die werken met het project zijn enthousiast. Leerlingen kunnen binnen hun profiel veel doelgerichter aan de slag. Ze hebben door het project meer voorkennis en beschikken over een basis van profielvaardigheden. Ook verandert de rol van de leraar naar een meer coachende functie. Binnen het project kun je leerlingen veel ruimte geven, mits je goede kaders stelt. Het is aan de leraar om te ontdekken welke leerling langer sturing nodig heeft en welke leerling zelfstandiger kan werken. Om te voorkomen dat een leerling alleen maar sterker wordt in de aanpak die hij toch al goed beheerst, zouden leraren afwisselend een beroep moeten doen op verschillende vaardigheden.
Leerlingen weten waar ze staan
Leerlingen vinden het leuk om met hun eigen interesses aan de slag te gaan. Leraren geven aan dat leerlingen ook goede ideeën inbrengen. Met het digitale platform houden leerlingen zelf bij welke stappen ze hebben voltooid en krijgen meer inzicht in welke profielvaardigheden ze bezitten. Zo weten ze precies waar ze staan.
Meer weten?
- Lees het onderzoek Profielwerkstuk? Fluitje van een cent op Didactiefonline voor meer achtergrondinformatie