Leerlingen activeren tijdens een online les
Online lessen verzorgen is niet eenvoudig. Leraren worstelen vooral met de vraag hoe ze leerlingen activeren. Kennisnet en saMBO-ict organiseerden een aantal online sessies over het geven van les op afstand. We delen hier de tips over de beste manier om leerlingen online te betrekken.
Toen de scholen sloten, ging aanvankelijk alle aandacht uit naar het praktisch organiseren van afstandsonderwijs. Maar nu is het tijd voor de volgende stap. ‘Daarbij is het betrekken van leerlingen een hot item’ vertelt Anne‑Marije Kraijnbrink, lerares Engels en ict‑coördinator van de Christelijke Onderwijsgroep Vallei en Gelderland Midden.
Geen lessen, maar leeractiviteiten
Er zijn veel manieren om lessen interactief te maken. Maar hoe je het ook aanpakt, het begint met het denken in leeractiviteiten in plaats van in traditionele lessen. Je les hoeft geen 50 minuten te duren. Zo’n 20 tot 25 minuten actief in gesprek zijn met je leerlingen is voldoende. Laat ze vooraf of daarna zelfstandig of in groepjes werken. Zelf kun je de rest van de tijd gebruiken om lessen voor te bereiden of werk na te kijken.
8 tips voor het online betrekken van leerlingen
Het denken in leeractiviteiten in plaats van traditionele lessen is één ding. Maar hoe hou je je leerlingen online betrokken? Anne-Marije heeft de volgende tips:
- Bepaal eerst de leerdoelen van je leeractiviteit en de leermiddelen die je gaat inzetten. Bedenk ook hoe je bepaalt of de doelen behaald zijn.
- Verwacht van je leerlingen dat ze op tijd achter hun laptop zitten, meedoen en hun opdrachten maken. Je mag dezelfde verwachtingen van ze hebben als in de klas op school.
- Geef je leerlingen houvast en blijf bij de didactische structuur die ze al kennen. Bijvoorbeeld: voorkennis activeren, directe instructie, verwerken en evalueren.
- Gebruik werkvormen waarmee je vertrouwd bent, zoals denken-delen-uitwisselen, check-in-duo’s, experts, enzovoort. Maak elke fase actief om je leerlingen écht te betrekken en het leren zichtbaar te maken.
- Voorkennis activeren met denken-delen-uitwisselen: gebruik een bestaand filmpje (of maak er een) en voeg drie korte vragen toe. Of stel alleen de vragen. Laat leerlingen nadenken over je vragen en via de chat in tweetallen overleggen. Deel daarna de antwoorden in je online klas via een woordwolk of whiteboard.
- Maak je instructie interactief met een (bestaand) filmpje, verrijkt met vragen. Laat leerlingen de lesstof verwerken in expertgroepjes via de chat of een van de andere kanalen. Of verdeel de taken en laat ze online samenwerken aan een presentatie of een filmpje over het onderwerp. In Teams kun je in meerdere kanalen tegelijk online vergaderen, zodat leerlingen met elkaar kunnen overleggen.
- Stel exitvragen die leerlingen beantwoorden via Forms of een andere tool. Zo weet je wie extra uitleg nodig heeft, bijvoorbeeld in een klein groepje.
- Sluit af met een korte terugblik, benoem wat er goed ging en wat beter kan. Vraag je leerlingen om 2 tops en 1 tip. En maak gebruik van digitaal handige leerlingen, bijvoorbeeld om de chat in de gaten te houden tijdens jouw uitleg of bij het uitproberen van nieuwe hulpmiddelen. Ze helpen je graag!
Wissel ervaringen uit
Iedereen is nog bezig zijn weg te vinden in het online lesgeven. Zorg daarom dat je met elkaar in contact blijft en leert van elkaar.
Meer weten?
- Op lesopafstand.nl vind je alles over de inzet van ict en het geven van les op afstand.
- Geschiedenisleraren Jasper Rijpma en Maarten Ombre vertellen in Afstandsonderwijs: van techniek naar didactiek welke didactische principes effectief zijn voor onderwijs op afstand.
- Meer over tips en tools voor het geven van les op afstand lees je in Tips en tools voor onderwijs op afstand.
- In Hoe hou je contact met leraren bij onderwijs op afstand? lees je hoe je als school je leraren het beste helpt bij online lesgeven.
