6 manieren om te groeien als leraar
praktijk
po vo mbo so

6 manieren om te groeien als leraar

Het is belangrijk om regelmatig stil te staan bij de uitoefening van je vak en je vaardigheden als leraar. Wie samen met collega’s reflecteert op zijn eigen lespraktijk, ontwikkelt zich als professional. Lees over zes manieren van peer review waarmee je dit in de praktijk brengt.

© Nieke Martens

Bij peer review observeren leraren elkaars onderwijspraktijk gericht en systematisch. De volgende 6 vormen zijn geschikt zijn voor het onderwijs:

1. Collegiaal onderwijs ontwikkelen

Met een collega overleg je hoe het onderwijs beter of anders kan worden. Gezamenlijk bepalen jullie het onderwerp. Na een lesbezoek specificeer je dan samen het onderwerp en gaan jullie gezamenlijk aan de slag om ideeën te ontwikkelen om het onderwijs te veranderen. Een uitgebreide en methodisch goed uitgewerkte vorm hiervan is Lesson Study. Hierbij wordt lesbezoek afgewisseld met gezamenlijk voorbereiden van een les. Dit gebeurt in een kleine groep leraren volgens een vaste cyclus.

2. Intervisie

Het uitwisselen van ervaringen staat bij intervisie centraal. Het kan erg leerzaam zijn om de verschillende belevenissen van jou en jouw collega’s onderling te bespreken. Intervisie lijkt op collegiale consultatie, maar bij intervisie leren collega’s wederzijds van elkaar en bij collegiale consultatie brengt één persoon een probleem in en de rest geeft advies. Er zijn verschillende werkvormen voor intervisie. In de onderstaande video zie je enkele voorbeelden van intervisie in spelvorm. Door de speelse aanpak ontstaat er een laagdrempelig gesprek tussen onderwijsprofessionals.

  • Deze video kan worden embed

3. Collegiale en interscolaire consultatie

Het doel bij deze peer review-vorm is het oplossen van een probleem binnen de lespraktijk. Je kunt met enkele collega’s, maar ook binnen netwerken van leraren buiten jouw eigen school, het probleem bespreken. In de onderstaande video praten leraren van het Sint Joris-college in Eindhoven tijdens een collegiale consultatie over het spanningsveld tussen eigen waarden en normen en die van de schoolorganisatie.

4. Collegiale visitatie

Bij collegiale visitatie is het de bedoeling dat directe collega’s elkaar een spiegel voorhouden. Deze peer review-vorm van reflectie maakt gebruik van lesobservaties: collega’s kijken bij elkaar in de les en geven vervolgens feedback op de punten die de ontvangende leraar vooraf zelf heeft bepaald. Het gaat hierbij om wederkerig leren: zowel de observerende als de uitvoerende leraar leert van deze activiteit.

De St. Jozefschool in Achterveld gelooft sterk in de kracht van teamleren. Er worden onder andere klassenbezoeken gepland zodat collega’s elkaars lessen kunnen observeren en van elkaars instructievaardigheden leren. Bekijk in de onderstaande video hoe zij dit aanpakken.

  • Deze video kan worden embed

5. Interscolaire visitatie

Interscolaire visitatie houdt in dat je kennis uitwisselt met externen, dat wil zeggen collega’s van andere scholen die je een spiegel voorhouden. Een groep leraren (en leidinggevenden) gaat bij een andere school op bezoek om te observeren bij enkele lessen en feedback te geven.

Stichting Kolom verzorgt al sinds 2007 interscolaire visitaties. De deelnemende scholen en medewerkers zijn hier erg enthousiast over. In de onderstaande video volgen we twee leraren, twee schoolleiders en een beleidsmedewerker van Stichting Kolom die een dag lang meelopen op een school.

6. Leren van elkaar met beeldbegeleiding

Beeldbegeleiding is een vorm van coachen waarbij je de professionaliteit van de leraar probeert te verbeteren. Dit doe je door een les op video vast te leggen en die met een coach te analyseren en te evalueren. Vincent Klabbers, docent rekenen-wiskunde op Hogeschool De Kempel, bedacht hier een variant op. Hij zet beeldbegeleiding op groepsniveau in om aankomende leraren van elkaar te laten leren. Onderstaande video laat zien hoe zijn studenten videobeelden uit de praktijk gebruiken als basis voor reflectie op het eigen handelen. De voordelen hiervan zijn dat de koppeling tussen theorie en praktijk sterker wordt, studenten hun competentiegevoel versterken en studenten leiding geven aan hun eigen leerproces.

  • Deze video kan worden embed

Meer weten?

Blijf op de hoogte

Vandaag in je mailbox. Morgen toe te passen in de klas. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang praktische tips, actuele informatie en ideeën voor jouw dagelijkse onderwijspraktijk.