Kleuters beter leren rekenen met prentenboeken
Prentenboeken kunnen heel goed een positieve bijdrage leveren aan de reken-wiskundige ontwikkeling van kleuters. Uit het buitenland kwamen daarvoor al langer aanwijzingen. Maar ook in Nederland is er bewijs voor gevonden.

Marja van den Heuvel-Panhuizen van de Universiteit Utrecht onderzocht het effect van het gebruik van prentenboeken op de reken-wiskundige ontwikkeling van Nederlandse kleuters.
Kleuters gaan tot bijna een kwart meer vooruit
Drie maanden lang, twee keer per week, werden kleuters voorgelezen uit 24 verschillende prentenboeken. Het ging hierbij om doorsnee prentenboeken die in iedere boekwinkel en bibliotheek te vinden zijn. Het voorleesprogramma werd in negen klassen uitgevoerd. In negen andere klassen, de controleklassen, werd het gewone programma gevolgd voor rekenen en wiskunde.
De kleuters die het voorleesprogramma kregen aangeboden, boekten 22% méér vooruitgang in hun reken-wiskundige ontwikkeling dan de kleuters uit de controleklassen, zo bleek met behulp van een speciaal ontwikkelde toets. Het effect was bij de meisjes maar liefst drie maal groter dan bij de jongens.
Laat het prentenboek het werk doen
Het voorlezen van prentenboeken kan kinderen laten nadenken over reken-wiskundige inhouden die in het reken-wiskundeonderwijs pas later in een meer formele setting aan bod komen. Kleuters die bijvoorbeeld nog nooit les hadden gehad in het interpreteren van een tekening van een doorsnede, bleken hier tijdens het voorlezen wel begrip van te hebben. Dit komt omdat prentenboeken dergelijke leerinhouden in een betekenisvolle context plaatsen.
Prentenboeken bevatten vaak elementen die de reken-wiskundige begripsontwikkeling van kinderen kunnen ondersteunen. In het onderzoek moesten de leerkrachten niet steeds uitleg vragen aan de kinderen om daarmee te toetsen of ze wel alles begrepen hadden. Het motto was juist ‘laat het boek het werk doen’.
Kinderen nemen vragende houding over
Neem als leraar bij het voorlezen uit het prentenboek een vragende en onderzoekende houding aan. De kinderen nemen dit over en raken zo actief bij het verhaal betrokken.
Meer praktische tips lees je in het artikel Rekenen met prentenboeken, dat is gepubliceerd in Jeugd in school en wereld (JSW), oktober 2012.
Referenties
- Titel
- Prentenboeken voorlezen draagt bij aan reken-wiskundige ontwikkeling van kleuters
- Beschrijving
- NRO-nieuwsbericht.
- Auteur(s)
- NRO
- Jaar
- 2014
- Titel
- Effects of reading picture books on kindergartners' mathematics performance
- Beschrijving
- open-access onderzoeksartikel waarin de resultaten van het onderzoek besproken worden
- Auteur(s)
- Marja van den Heuvel-Panhuizen, Iliada Eliab, Alexander Robitzschc
- Jaar
- 2014
- Titel
- Picture books stimulate the learning of mathematics
- Beschrijving
- In een ander deelonderzoek van het PICO-ma project is een kijkwijzer gemaakt. Meer hierover in dit artikel.
- Auteur(s)
- Marja van den Heuvel-Panhuizen, Sylvia van den Boogaard, Brian Doig
- Jaar
- 2009
- Titel
- Rekenen met prentenboeken
- Beschrijving
- In: JSW oktober 2012, p. 32-35
- Auteur(s)
- Marja van den Heuvel-Panhuizen en Hanneke Loomans
- Jaar
- 2012