Discriminatie en racisme: samen bespreken en tegengaan
Racisme, discriminatie, gebrek aan respect voor elkaar: wat in de samenleving speelt, speelt ook op school. Hoe kun je als leraar deze onderwerpen in je les behandelen en bespreken met leerlingen? En hoe zorg je ervoor dat er in jouw klas een goede sfeer is, waarin leerlingen elkaar respecteren en waarderen, ongeacht hun uiterlijk of opvattingen? Lees de tips en lessuggesties in dit artikel.
Hoewel er op scholen veel aandacht is om pestgedrag tegen te gaan, is het moeilijk om uit te bannen. Discriminatie of uitsluiting gebeurt soms op basis van uiterlijke kenmerken, omdat iemand er ‘anders’ uitziet: een bril, rood haar, dik of dun, wit of bruin. Seksuele geaardheid of politieke opvattingen kunnen ook aanleiding zijn om elkaar uit te sluiten. Leraren kunnen deze onderwerpen op verschillende manieren bespreken en werken aan respect en tolerantie in de klas. Lees ter inspiratie de onderstaande artikelen
Zorg voor veilig pedagogisch klimaat
In de klas moeten leerlingen zich veilig voelen om zich te kunnen uiten en om zichzelf te zijn. Je zorgt hiervoor door een veilig pedagogisch klimaat te creëren. Lees het artikel Voorkom pesten met positieve groepsvorming.
Seksuele diversiteit zichtbaar en bespreekbaar maken
Op het Fioretti College in Lisse zijn leerlingen niet bang om uit de kast te komen, ongeacht gender of seksuele geaardheid. Dat komt omdat leraren samen met leerlingen een Gender-Sexuality Alliance hebben opgericht. Met een stappenplan maken ze het onderwerp zichtbaar en bespreekbaar. Lees het artikel Maak diversiteit bespreekbaar.
Multiculturele achtergrond gebruiken in de geschiedenisles
Op Wolfert Tweetalig, school voor voortgezet onderwijs in Rotterdam, gebruiken leraren diversiteit in de klas als verrijking voor hun geschiedenislessen. Lees het artikel Multiculturele achtergronden verrijken geschiedenisles.
Wereldburgerschap ontwikkelen
Leraar Liesbeth Breek ontwikkelde bij het foto-project Streets of the World een lespakket om wereldburgerschap onder de aandacht te brengen en toe te passen in verschillende vakken. Leerlingen bespreken belangrijke thema’s van wereldburgerschap, leren kritisch denken en vormen een mening. Lees het artikel Versterk wereldburgerschap in de klas.
Ondersteuning leraren op school
MBO Amersfoort heeft een werkgroep Multicultureel vakmanschap samengesteld die collega’s en studenten praktisch ondersteunt bij multiculturele vraagstukken. Heftige gebeurtenissen, zoals de dood van George Floyd door politiegeweld, of een terroristische aanslag, kunnen ook heftige reacties in een klas oproepen. Het team biedt leraren en studenten ondersteuning om met een open houding met elkaar te discussiëren. Lees het artikel Multicultureel vakmanschap: hoe ga je om met extremisme en radicalisering op school?
Leerlingen leren discussiëren
Een mening vormen, onder woorden brengen, luisteren naar een ander en respect hebben: zo gemakkelijk is discussiëren niet. In het artikel Discussiëren kun je leren lees je hoe je op een goede manier kinderen kunt leren discussiëren.
Burgerschap in de praktijk
Leerlingen op de Marcusschool voor basisonderwijs in Utrecht oefenen in democratische besluitvorming en hebben eigen verantwoordelijkheden voor de gezamenlijke ruimte. Ook leren ze op een positieve en zorgzame manier met elkaar om te gaan en hoe je conflicten constructief kunt oplossen. Lees het artikel Burgerschap elke dag in de praktijk.
Meer weten?
- Een aanzienlijk deel van de mbo-studenten krijgt tijdens de stage of het solliciteren naar een stageplek te maken stagediscriminatie. Als docent kun je dit probleem bespreekbaar maken.
- Hoe je met een werkgroep Multicultureel vakmanschap collega’s kunt ondersteunen bij multiculturele vraagstukken.
- Zo maak je lastige onderwerpen bespreekbaar via audio en video.
- Bekijk op de website van de Anne Frankstichting hoe je discriminatie en racisme in de klas kunt bespreken.
- Lees het artikel van de Kennisrotonde over het voorkomen van vooroordelen van kinderen over religie, etniciteit of huidskleur.
