Dit zijn onze jeugdboekentips voor de zomer
Het schooljaar zit erop. Tijd voor zon, zee en een goed boek. Dit jaar tippen de ambassadeurs en redacteuren van Leraar24 hun favoriete kinder- en jeugdboeken. Zodat jij volgend schooljaar je leerlingen nog enthousiaster kunt maken voor lezen!

Opgroeien in het racistische zuiden
“In de klassieker To Kill a Mockingbird van Harper Lee (in het Nederlands vertaald als Spaar de spotvogel) leef je mee met Scout Finch, een meisje dat in de jaren dertig van de vorige eeuw opgroeit in het racistische zuiden van de Verenigde Staten. Haar vader verdedigt als advocaat een zwarte verdachte, die ten onrechte wordt beschuldigd van het verkrachten van een witte vrouw. Lee geeft een duidelijk inzicht in de Amerikaanse geschiedenis en het verhaal sluit goed aan op discussies van nu over discriminatie en onrecht. De gelijknamige film uit 1962 is ook zeer de moeite waard.”
Pieter Uittenbogaard, docent economie op het Sint-Maartenscollege in Voorburg
Grootste bankoverval in de geschiedenis
“Het lied van de merel is het meest indrukwekkende boek dat ik dit jaar las. Schrijver en illustrator Maria van Lieshout vond na de dood van haar oma documenten waarin haar grootouders hun ervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog beschreven. Van Lieshout las daarin hoe een groep kunstenaars de grootste bankoverval in de Europese geschiedenis pleegde om het verzet te financieren. Ze verwerkte deze vondst in een graphic novel over de rol van vrouwen en kunstenaars in de oorlog. Dankzij de combinatie van illustraties en historisch beeldmateriaal, leest het verhaal als een film. En hoewel het boek pas net verschenen is, voelt het nu al als een klassieker.”
Claudia Lagermann, redacteur Leraar24
Mooie zinnen van een Italiaanse docent
“Het youngadultboek De bijzondere woorden van Gioia van Enrico Galiano vertelt het verhaal van Gioia, een slimme, maar introverte tiener die zich anders voelt dan haar klasgenoten. Het verhaal is eerlijk, ontroerend en zit vol mooie zinnen die blijven hangen. Perfect voor jongeren die zich soms anders voelen of op zoek zijn naar wie ze echt zijn. Ideaal zomerleesvoer dat je aan het denken zet én raakt. Geschreven door een Italiaanse docent en genomineerd voor het Beste Boek voor Jongeren 2020.”
Michiel van Veluwen, projectleider Leraar24 vanuit het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Bijzondere vriendschap tussen Syrisch meisje en Joodse man
“De brieven van Mia is een prachtig verhaal van Astrid Sy over de elfjarige Laila. Ze woont met haar moeder, zus en broertje in een asielzoekerscentrum. Haar vader is nog in Syrië. Laila komt vanwege een schoolopdracht in contact met meneer Cohen. Het is de bedoeling dat ze hem helpt met huishoudelijke klusjes, maar daar heeft ze helemaal geen zin in. Tot ze op zolder een trommel vindt met brieven uit de Tweede Wereldoorlog. Ze zijn geschreven door Mia, een Joodse vrouw die zich verzette tegen de nazi’s. De brieven maken indruk op Laila en ze besluit om op onderzoek uit te gaan. Langzaamaan ontstaat er een vriendschap tussen Laila en meneer Cohen. Op het eerste gezicht lijken ze geen raakvlakken te hebben, maar de oorlog en ook hun vechtlust verbindt.”
Cora Posthumus, leraar bovenbouw en bouw- en leescoördinator bij Taalcentrum Almere
Prachtig verhaal over kijken met je hart
“Het prachtige filosofische verhaal De Kleine Prins van Antoine de Saint-Exupéry snijdt op een poëtische manier allerlei grote thema’s aan. Over vriendschap, verantwoordelijkheid, verbeelding en het belang van kijken met het hart in plaats van alleen met de ogen. Ik vind dit een klassieker die elke generatie iets nieuws te bieden heeft.”
Jefta Westra, docent Economie en Ondernemen en vakgroepvoorzitter bij CSG Celion Groningen
Witte Klif-hanger
“Het verhaal van Krekel, het nieuwe boek van Annet Schaap, speelt zich af in dezelfde magische wereld als ‘Lampje’. Je leeft mee met Eliza en haar broertje Krekel, die op zoek gaan naar hun vijf broers. Daarmee begint een grote avontuurlijke reis. Ze vluchten voor hun enge stiefmoeder en laten zich niet tegenhouden door ongure types of een storm op zee. Want ze hebben maar een doel: naar de Witte Kliffen. Als alles misgaat, vraag je je niet meer af of Eliza en Krekel hun eindbestemming halen, maar wat het volgende avontuur is waar ze in terechtkomen.”
Liesbeth Vijfvinkel, redacteur Leraar24
Stukgelezen graphic novels
“Vroeger heb ik zelf genoten van de gave youngadultserie Artemis Fowl. Een prachtige fantasyreeks, die de leegte opvulde terwijl ik wachtte op het volgende ‘Harry Potter’-deel. De kinderen in mijn klas zijn gek op graphic novels. De serie Dog Man van Dav Pilkey over een politieheld die half hond, half agent is, blijft hun absolute favoriet: ze vinden die boeken erg grappig. De serie is bovendien vlot geschreven en daarmee aantrekkelijk voor zowel sterke als minder sterke lezers. Alle delen worden bij mij in de klas letterlijk stukgelezen en zijn dus ook perfect leesvoer voor de zomervakantie.”
Lennart van der Meulen, leraar groep 5/6 op De Gouden Griffel in Berkel en Rodenrijs
Stoere en gevoelige hoofdpersoon
“Ik vind de stem van Erna Sassen echt uniek in onze jeugdliteratuur. Zonder titel was het eerste youngadultboek dat ik van haar las en ik was meteen verkocht. Het gaat over de vijftienjarige Joshua die zijn beste vriendin Zivan, een vluchteling die is teruggekeerd naar haar geboorteland Irak, mist. Joshua is stoer, maar ook gevoelig en vooral heel écht. De illustraties van Martijn van der Linden maken de boeken nog indrukwekkender. De opvolger ‘Neem nooit een beste vriend’ vond ik ook al zo goed, net als Sassens ‘Er is geen vorm waarin ik pas’.”
Lotte Boot, eindredacteur Leraar24
Iedereen herkent zich in Kees
“Kees de jongen van Theo Thijssen gaat over de doodnormale Kees. Hij is twaalf jaar oud en een onzekere en gevoelige jongen, die graag bijzonder wil zijn. In zijn levendige fantasie is hij dat ook, dan is hij een held of een beroemdheid. Voor mij is dit boek een eerbetoon aan (kinderlijke) fantasie! Ik vind het een grappig en ontroerend verhaal en kreeg dit boek tijdens de uitreiking van mijn middelbare schooldiploma van mijn docent Nederlands. Zij herkende mij erin, en ik denk dat dat klopt. Maar het mooie van dit verhaal is dat iedereen wel iets van Kees kan herkennen in zichzelf.”
Ardi Sanwikrama, docent Frans op rsg De Borgen in Leek
Een mooi vers doet wonderen
“Als kind heb ik alles verslonden wat letters had, maar Annie M.G. Schmidt hoorde daar niet bij. Pas later ben ik haar gaan waarderen en nog steeds raak ik diep ontroerd door, vooral, haar verzen voor iedereen. Om voor te lezen aan alle kinderen raad ik het boek Het mooiste van Annie M.G. Schmidt aan. Niet alleen fijn om voor te lezen, maar ook om bij weg te dromen. In de verzameling Die van die van u, als dundruk uitgegeven door Van Oorschot, staan ook verzen voor grote mensen. Af en toe een mooi vers doet wonderen voor de geest.
Annemarie Buvelot, projectleider Leraar24 vanuit Kennisnet
Van Plato tot Sartre
“De roman De wereld van Sofie van Jostein Gaarder maakt ingewikkelde filosofie heel toegankelijk. De vijftienjarige Sofie ontvangt mysterieuze brieven waardoor ze verwikkeld raakt in een filosofisch avontuur. Ze beleeft als het ware de geschiedenis van het denken: van Plato tot Sartre. Het boek is een combinatie van een verhaal en delen die je aan het denken zetten. Ik vind het een van de meest toegankelijke filosofieboeken die er is, en vaak geeft dit boek de aanzet om meer filosofieboeken te gaan lezen.”
Pim van Tol, docent maatschappijleer en filosofie en afdelingsleider bij Heliomare College
Onbekende banaan in Roemenië
“Ik tip Ik moet je verraden van Ruta Sepetys. Deze jeugdroman speelt zich af in het communistische Roemenië van 1989 en vertelt het verhaal vanuit de ogen van de zeventienjarige Cristian Florescu. Het geeft een inkijk in een geschiedenis die voor velen van ons nog vrij onbekend is. Wist je bijvoorbeeld dat een banaan in Roemenië in die tijd nog onbekend voedsel was en dat appartementen niet op slot konden?”
Amanda Renders, docent Nederlands en opleidingsontwerper bij Yonder, School voor Kunst, Cultuur en Media in Tilburg
Een opsteker voor driftkoppen
“Maak kennis met Bob, de leukste en brutaalste maiskorrel op aarde, die vaak letterlijk ontploft van woede. Er zijn verschillende boeken van hem verschenen voor leerlingen van zeven tot negen jaar, maar nu is er ook het prentenboek Bob Popcorn kan niet stoppen met ontploffen. Dit kan kleuters helpen om op een luchtige manier over boosheid te praten. Het is herkenbaar voor ze en misschien leren ze zo van Bob wat maiskorrelmindfulness is? Tip: zing na het lezen mee met het Bob Popcornlied van Gerson Main op YouTube.”
Jeannette Jonker, redacteur Leraar24
Meer weten?
- Motiveer ook je leerlingen om tijdens de zomervakantie door te lezen. Via de LEES-app van de Koninklijke Bibliotheek krijgen jongeren gratis toegang tot 120 speciaal voor hen geselecteerde e-books en luisterboeken.
- Ontdek waarom het belangrijk is om als leraar meer boeken te lezen.
- Met deze 7 tips krijg je je klas aan het lezen.
- Welke gevolgen heeft de opkomst van de schermmedia voor het lezen? Het proefschrift Digitaal lezen, anders lezen? van Niels Bakker, uitgegeven door Stichting Lezen geeft hier antwoord op.
- Lezeninhetvo.nl biedt leraren veel praktische handvatten voor betekenisvol leesonderwijs in de klas.