Meer werkplezier door focus op je sterke punten

Wil je als leraar je professionele ontwikkeling stimuleren? Dan is werken volgens de zogenoemde sterkepuntenbenadering een krachtige manier. Met deze aanpak ontdek je waarvan je energie krijgt en waar je sterke punten liggen. Hoogleraar positieve organisatiepsychologie Marianne van Woerkom en docent Gabriella Wintering-Pouwels vertellen hoe dit precies werkt.

Het viel Marianne van Woerkom (hoogleraar positieve organisatiepsychologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en universitair hoofddocent aan Tilburg University) op dat mensen binnen organisaties vaak kijken naar de dingen die niet goed gaan en vervolgens naar hoe ze zich kunnen ontwikkelen. “Bij de sterkepuntenbenadering kijk je juist naar wat wél goed gaat en wat je leuk vindt om te doen.” Deze benadering komt voort uit het onderzoeksproject STRK MBO, waar Van Woerkom projectleider is. 

Ontdekken wat energie geeft

Gabriella Wintering-Pouwels, docent Engels op Rijn IJssel, volgde met haar collega’s een cursus over de sterkepuntenbenadering. “We bespraken eerst waarvan we energie kregen en waarvan niet. Ik was echt onder de indruk van wat mijn collega’s allemaal deelden. Veel dingen wisten we niet van elkaar, iedereen stelde zich heel kwetsbaar op.” Wintering-Pouwels had net bedacht dat ze na jaren voor de klas minder les wilde geven. Ze wilde zichzelf op andere vlakken ontwikkelen om zo door te groeien naar een andere functie. “Deze cursus maakte me duidelijk dat ik die stap niet moest maken. Lesgeven geeft me namelijk zoveel energie.” 

Waar zitten blinde vlekken

De sterke kanten die Wintering-Pouwels van zichzelf ontdekte waren: flexibel zijn, snel kunnen schakelen, een goed inlevingsvermogen hebben en makkelijk contact kunnen maken. Dankzij haar collega’s ontdekte ze ook ontwikkelpunten. “Ze vertelden me hoe zij mij zagen lesgeven. Ik blijk soms zo in het moment te zitten met de studenten, dat ik minder oog heb voor het overzicht en de structuur. Dat was een blinde vlek omdat ik het al zolang doe. Nu probeer ik af en toe iets meer op de achtergrond te blijven, studenten meer verantwoordelijkheid te geven en ze meer zelf te laten sturen.” 

Op elkaar letten

Het verdelen van taken binnen het docententeam op Rijn IJssel verloopt anders sinds het werken met de sterkepuntenbenadering, vertelt Gabriella Wintering-Pouwels. “We letten veel beter op elkaar. Het is niet meer vanzelfsprekend dat iemand zomaar allerlei taken op zich neemt. Die taken zijn een gezamenlijke verantwoordelijkheid van het team en met elkaar bekijken we wat het beste bij iemand past. Ik vind ook dat docenten meer voor zichzelf op mogen komen. Bedenk niet wat het beste is voor de school en wat jij kunt leveren, maar bedenk wanneer jij op je best bent.” 

Sterke punten inzetten

Het voordeel van kijken naar je sterke punten, is dat je die kunt inzetten om je werk leuker en makkelijker te maken, zegt Van Woerkom. Ze sprak een docent die baalde van alle administratieve taken. “Haar sterke punt is dat ze een goed gevoel heeft voor het opbouwen van relaties in het team. Dus nodigde ze haar collega’s uit om die taken voortaan samen af te werken. Dat maakt het voor iedereen een stuk leuker en het vreet minder energie.”

Van Woerkom raadt iedereen aan voor zichzelf een soort gebruiksaanwijzing te schrijven. “Zodat je – net als bij een apparaat – weet wat er gebeurt als je op een bepaalde knop drukt. Je kunt daarvoor het beste teruggaan naar momenten waarop je in een lekkere werkflow zat. Wat gebeurde er bijvoorbeeld toen je een heel fijn contact had met je klas? In dat moment zit waardevolle informatie, het is goed om dat uit te pluizen.” 

Tips om je sterke punten te ontdekken: 

• Vraag aan collega’s, vrienden en familie wanneer jij in je element bent. 
• Zoek naar een rode draad in de feedback die je krijgt.
• Let niet alleen op wat je doet, maar ook hoe je het doet. 
• Laat je jouw sterke punten nog niet genoeg zien op je werk? Probeer dan projecten en taken aan te pakken waarin je die punten kwijt kunt.  
• Maak het (her)verdelen van taken bespreekbaar in je team. Misschien doen je collega’s ook liever andere taken. 

Meer weten?

• Het project STRK MBO wil het werkplezier en de ontwikkeling van docenten vergroten door stil te staan bij successen en persoonlijke kwaliteiten. De sterkepuntenbenadering kan de onderwijskwaliteit verbeteren, maar hoe je dat precies aanpakt, verschilt per school of team. STRK MBO biedt veel achtergrondinformatie waarmee je als school, team of individueel aan de slag kunt. Zo kun je instructiemateriaal downloaden voor een teamtraining.
• Lesgeven kan een stressvolle bezigheid zijn en leraren hebben een hoge kans op een burn-out. Ontdek wat stress veroorzaakt tijdens werkdagen en wanneer je positief bent.
• Lees hoe verschillende manieren van peer review je kunnen helpen bij je professionalisering. 
• De MBO Raad heeft drie magazines uitgegeven over professionalisering in de praktijk.