Breng je boodschap overtuigender over met de juiste lichaamstaal
Meer dan de helft van onze communicatie is non-verbaal. Je houding, gezichtsuitdrukking en stemgebruik spelen een grotere rol bij het overbrengen van informatie dan je woorden. Lichaamstaal kan een grote invloed hebben op hoe je voor de klas staat en hoe leerlingen op je reageren. Zo zet je non-verbale communicatie effectief in.
Non-verbale communicatie is heel sterk afhankelijk van de situatie en van de verhouding tussen de leraar en leerling. De ene leerling kan het heel prettig vinden om van dichtbij iets uitgelegd te krijgen door een leraar, terwijl de andere leerling liever meer afstand bewaart. Het is dan ook belangrijk om je eigen lichaamstaal af te stemmen op die van je leerlingen.
Wees je bewust van je eigen lichaamstaal
De lichaamstaal van de leraar is ook bepalend voor de reactie van de leerlingen. Als je constant heen en weer ijsbeert voor de klas kan dat onrust veroorzaken bij je leerlingen. Een leraar die als een kaars voor de klas staat, komt afstandelijk en stijf over. Het is goed om als leraar je eigen lichaamstaal eens onder de loep te nemen. De volgende vragen kunnen je daarbij helpen:
- Waar in het lokaal bevind je je?
- Sta je stil of loop je heen en weer?
- Wat doe je met je handen?
- Hoe kijk je?
- Hoe groot is de fysieke afstand tot je leerlingen?
- Sta je rechtop, schouders naar achteren?
Je lichaamstaal effectief inzetten
Op de volgende manieren kun je lichaamstaal effectief inzetten:
Neem een rustige houding aan
zet beide voeten op de grond en plaats ze iets uit elkaar. Dat geeft je een stabiele houding en rustige uitstraling. Loop af en toe heen en weer voor de afwisseling.
Gebruik je handen functioneel
Maak ondersteunende handgebaren om je boodschap kracht bij te zetten. Je armen over elkaar geeft een gesloten indruk.
Richt je naar de leerlingen
Een open houding nodigt uit tot contact. Met je rug naar de klas raak je snel het overzicht en de aandacht kwijt.
Maak oogcontact met de klas
Door oogcontact te maken geef je de leerling het gevoel ‘gezien’ te worden en het kan helpen de leerling zijn aandacht weer op jou als leraar te richten. Het vermijden van oogcontact geeft vaak een onzekere indruk.
Gebruik je mimiek
Met je gezichtsuitdrukking kun je veel verschillende boodschappen overbrengen. Een warme glimlach of een opgetrokken wenkbrauw zeggen soms meer dan duizend woorden.
Leerlingen en hun lichaamstaal
Wat voor leraren geldt, geldt ook voor leerlingen. Ook zij worden beter gehoord als ze de juiste lichaamstaal aannemen. Dat kun je leerlingen al vanaf jonge leeftijd leren. In onderstaande video leert Donatello Piras aan leerlingen van groep 8 om hun lichaamstaal op de juiste manier in te zetten met als doel overtuigender te leren presenteren:
Lichaamstaal en leerlingen met ASS of NLD
Kinderen met ASS of de leerstoornis NLD (Nonverbal Learning Disabilities) hebben moeite met het verwerken van non-verbale signalen. Dat betekent dat je als leraar goede keuzes moet maken in je manier van communiceren. Deze leerlingen vatten woorden immers vaak letterlijk op en kunnen lichaamstaal soms niet goed interpreteren. Niet te veel (visuele) prikkels, structuur en rust bieden zijn daarom belangrijk in de communicatie met deze leerlingen.
Meer weten?
- In Vier technieken om orde te houden in de klas leer je hoe je orde houdt aan de hand van de technieken van leraar en trainer Orde houden René Kneyber.
- Hoe lichaamstaal een rol speelt bij orde houden lees je in Vriendelijkheid en duidelijkheid zorgen voor rust in de klas.
- Aan de slag met leerlingen? Kijk samen deze aflevering van Het Klokhuis over lichaamstaal.