18 kijktips voor de kerstvakantie
De ambassadeurs, projectleiders en redacteuren van Leraar24 tippen in december traditiegetrouw hun favoriete (onderwijs)films, series en documentaires. Veel kijkplezier!
Of je nu van leerzame documentaires houdt of van een meeslepende speelfilm, tussen deze tips zit vast iets waarvan jouw (onderwijs)hart sneller gaat kloppen:
1. Eerbetoon aan een leraar
Cora Posthumus, ambassadeur van Leraar24 en leerkracht, bouw- en leescoördinator bij Taalcentrum Almere, noemt The Teacher Who Promised the Sea een indrukwekkende film. “Het is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Antoni Benaiges, die in 1935 wordt aangesteld als leraar in een klein Spaans dorp. Zijn klas bestaat uit leerlingen van zes tot twaalf jaar, die tot zijn komst streng en traditioneel onderwijs kregen. Benaiges belooft ze op een dag de zee te laten zien. Vijfenzeventig jaar later ontdekt Ariadna, de kleindochter van een van zijn leerlingen, het ontroerende verhaal achter die belofte. Ook komt ze achter het lot van Benaiges, wiens idealen en vernieuwende onderwijsmethoden hem tijdens de Spaanse Burgeroorlog tot een doelwit maakten. Deze film is een eerbetoon aan een leraar die geloofde in de toekomst van zijn leerlingen.” (Te zien op Pathé Thuis en Apple TV)
2. Praten over beladen onderwerpen
Moeilijke onderwerpen worden in de klas vaak vermeden, merkt Eline Gerritsen, ambassadeur van Leraar24 en mbo-docent manager/ondernemer horeca. “Terwijl het zo belangrijk is om over onderwerpen als dood en verlies te praten, zeker wanneer leerlingen of studenten daar zelf mee in aanraking komen. Met mijn eigen kinderen kijk ik graag naar De Mensenbieb, een tv-programma waarin beladen onderwerpen op een laagdrempelige manier worden besproken. Ze vormen een ingang om het gesprek in de klas te voeren. Ervaringen delen, erover praten en een veilige omgeving bieden waarin elke vraag gesteld kan worden, zijn voor mij de basis van goed onderwijs. Dit mooie programma kan daaraan bijdragen.” (Te zien op NPO Start)
3. De macht van techbedrijven
Annemarie Buvelot, projectleider van Leraar24 namens Kennisnet, tipt Techbitch. “In deze jeugdserie onderzoekt presentator Stephanie Louwrier hoe machtig techbedrijven zijn. Op komische wijze probeert ze zelf techbaas te worden en legt zo de werking, maar vooral ook de risico’s voor de gebruikers van techproducten, bloot.” (Te zien op NPO Start)
4. Meer dan hoge cijfers
In Hoogbegaafd, wat nu? onderzoekt Sunny Bergman wat het betekent om hoogbegaafd te zijn, en hoe verschillend dat er in de praktijk uitziet. Mitchel Demmers, ambassadeur van Leraar24, basisschoolleerkracht en Teacher in Residence over zijn keuze: “De documentaire laat zien dat hoogbegaafdheid veel meer is dan hoge cijfers of snelle denkkracht. De leerlingen die Bergman volgt, gaan zelf op onderzoek uit en delen openhartig hun ervaringen met school, vriendschappen en verwachtingen. De soms argwanende reacties van de omgeving maken zichtbaar hoe deze leerlingen nog te vaak onopgemerkt blijven in de klas. Een leerzame, ontroerende en intieme film die leraren helpt om voorbij het label te kijken en beter te begrijpen wat hoogbegaafde leerlingen echt nodig hebben.” (Te zien op YouTube)
5. Ongehoord en creatief
Jeannette Jonker, redacteur van Leraar24, raadt Bollox aan. “Is het je weleens opgevallen dat er mensen zijn die tegen kinderen praten alsof ze het tegen een exotische dierensoort hebben? Best cringe! Merel Pauw pakt het in tv-programma Bollox totaal anders aan. Ze neemt kinderen heel serieus, of ze zich nu boos maken om het onrecht in de wereld, genderverwarring of zeurende buren. Ze praat telkens met een kind over zijn probleem en na zo’n gesprek kunnen ze er samen om lachen (compleet met Rembo & Rembo-achtige sketches). Elke aflevering eindigt met een spetterend en wild punkoptreden, waarin het kind en Merel met behulp van een professionele band en een zelfgeschreven lied hun boosheid eruit gooien.” (Te zien op NPO Zapp)
6. Basketbalhelden bingen
Pieter Uittenbogaard, ambassadeur van Leraar24, docent economie en examinator staatsexamens, noemt Starting 5 (seizoen 2) heerlijk bingemateriaal. “Deze meeslepende documentaire biedt een uniek inkijkje in het dagelijks leven van vijf spelers uit de NBA, de populaire Amerikaanse basketbalcompetitie. Als je werkzaam bent in het onderwijs, kom je via deze serie meer te weten over de helden van veel jongens (en ook van steeds meer meisjes!) in onze klassen. Daarnaast levert de serie waardevolle gespreksstof op over bijvoorbeeld doorzettingsvermogen en tegenslag. Zo is Tyrese Haliburton nog altijd getergd omdat hij tijdens de Olympische Spelen van 2024 in Parijs vrijwel geen speelminuten kreeg en vanaf de bank moest toezien hoe zijn landgenoten van Team USA goud wonnen.” (Te zien op Netflix)
7. Films over doorzettingsvermogen
The Blind Side is de tip van Salim Benali, projectleider van Leraar24 namens het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. “Deze film laat zien hoe talent zich kan ontwikkelen wanneer je de juiste steun en kansen krijgt. Een inspirerende film die uitnodigt tot gesprekken over gelijke kansen, ontwikkeling, doorzettingsvermogen en veerkracht.” (Te zien op Pathé Thuis)
Benali tipt ook In Oranje, een film die op een ontroerende en hoopvolle manier laat zien hoe een jongen ondanks het verlies van zijn vader blijft dromen van een toekomst in het voetbal. “Na het kijken van deze film kun je met leerlingen in gesprek gaan over onderwerpen als rouw, motivatie en doorzettingsvermogen.” (Te zien op Netflix en Videoland)
8. Pinguïn in de klas
Wat gebeurt er als je een pinguïn het klaslokaal binnensmokkelt? Die vraag staat centraal in The Penguin Lessons, de filmtip van André van Haasteren, ambassadeur van Leraar24 en leerkracht van groep 3 en een verbredingsklas. “De film volgt een leraar Engels op een elitaire school in Argentinië die, tegen de regels in, een pinguïn mee de klas inneemt. Dat verandert de dynamiek in de klas totaal, de pinguïn wordt een onverwachte, maar cruciale metgezel van de docent en zijn leerlingen. Het is een hartverwarmende en grappige film, die ook de invloed van het Argentijnse militaire regime, dat actief was van 1976-1983, behandelt. Het verhaal is deels waargebeurd en gebaseerd op een boek.” (Te zien in de bioscoop)
9. Worstelen met gevoelens
Liesbeth Vijfvinkel, redacteur van Leraar24, raadt ZappDoc: Van binnen stroomt het aan. “In elke aflevering verbeeldt een jonge danser het verhaal van een leeftijdsgenoot die worstelt met gevoelens en onzekerheden. Zo vraagt Naomi zich af of ze op jongens of op meisjes valt en voelt ze de druk om te moeten kiezen. En is Jack in de war over gevoelens die hem vertellen dat hij geen meisje is, maar een jongen. De eerlijke verhalen geven een kijkje in de gevoelswereld van jongeren en de uitdagingen waarmee ze te maken hebben.” (Te zien op NPO Start)
10. Geen jongen en geen meisje
Meisjesjongensmix laat zien hoe de samenleving in meisjes en jongens is opgedeeld, en hoe lastig het is om ertussenin te vallen, vertelt Roos van der Linden, ambassadeur van Leraar24 en leerkracht van groep 8. “Wen Long van negen jaar is geen jongen, maar ook geen meisje: Wen Long is namelijk intersekse, en heeft dus geslachtskenmerken van beide. De ouders laten Wen Long zelf kiezen. Dat is fijn, maar vaak ook erg lastig. In een wereld van jongens en meisjes is het moeilijk om ertussenin te staan. Voor Wen Long vertelt deze film een belangrijk verhaal. Want hoewel intersekse veel voorkomt, wordt er bijna nooit over gepraat. Dat komt omdat veel intersekse mensen hier niks over durven te delen. Deze documentaire is een mooie gespreksstarter voor in het basisonderwijs. Verteld vanuit het oogpunt van een leeftijdsgenoot!” (Te zien op Videoland)
11. Lessen uit het verleden
Pim van Tol, ambassadeur van Leraar24 en docent maatschappijleer en filosofie, tipt de documentairereeks Land van Aankomst. “Dit is een mooi drieluik over zeventig jaar migratie naar Nederland, België, Zweden, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. De prachtige beelden van lokale televisiestations laten helder zien waarom migratie nooit zonder slag of stoot gaat. De serie biedt een genuanceerde blik op de ervaringen van zowel de nieuwkomers als de autochtone bevolking. Ook is duidelijk zichtbaar wat de oorsprong is van de spanningen in onze huidige samenleving. Een serie die ons de kans geeft lessen te leren voor deze tijd.” (Te zien op NPO Start)
12. Op zoek naar verbinding
Lotte Boot, eindredacteur van Leraar24, raadt twee documentaires aan die beide op zoek gaan naar begrip en verbinding in tijden van polarisatie. “Je kunt ze ook goed met je leerlingen kijken in het kader van burgerschap. De eerste is Danny En De Asielzoekers waarin Danny Ghosen zowel vluchtelingen als bezorgde burgers spreekt. Ik keek met ingehouden adem naar de eerste ontmoeting tussen een boze bewoner en zijn nieuwe Syrische buurman.” (Te zien op Videoland)
“Mijn tweede tip is I Took Bernie Into Deep Trump Country. Can He Win Them Over?, waarin Bernie Sanders in gesprek gaat met Trump-stemmers in West Virginia. Ik voelde empathie voor die mensen én ik had bewondering voor de brug die de vierentachtigjarige Sanders nog altijd weet te slaan.” (Te zien op YouTube)
13. Het effect van hoge verwachtingen
Iedere docent zou Coach Carter moeten zien, zegt Olaf Jacobs, ambassadeur van Leraar24 en docent produceren, installeren en energie. “In deze film zie je wat nodig is om een leerling tot leren te laten komen: hoge verwachtingen hebben, duidelijke grenzen stellen, oprechte betrokkenheid tonen en een relatie opbouwen. Coach Carter maakt zichtbaar welke invloed je als docent hebt op jongeren, vooral wanneer je structuur biedt en ze laat merken dat je in hun toekomst gelooft. Deze film herinnert je eraan dat je als docent niet alleen kennis overdraagt, maar leerlingen in alle opzichten voorbereidt op een goede toekomst.” (Te zien op Netflix)
14. Een ode aan docenten
Nordin is een serie die met humor maatschappijkritiek brengt en die een warm beeld geeft van het onderwijs, zegt Ardi Sanwikrama, ambassadeur van Leraar24 en vso-docent. “Nordin is een jonge man uit een welgestelde Marokkaans-Nederlandse familie, die onverwacht een jaar moet lesgeven op zijn oude basisschool. Hij ervaart dat aanvankelijk als een verplicht nummer, maar langzaam maar zeker begint hij het belang in te zien van goed onderwijs. De serie toont aan dat school meer is dan cijfers en toetsen halen. Nordin heeft een onconventionele stijl, is soms onhandig en niet altijd pedagogisch verantwoord. Daarmee laat hij zien dat je als leraar impact kunt maken door jezelf te zijn. Een ode, kortom, aan leraren die elke dag hun leerlingen proberen te bereiken op manieren die niet altijd in de handleiding staan.” (Te zien op Videoland)
15. Bijzonder speciaal
Roos Hoornick, ambassadeur van Leraar24, vso-mentor en docent dienstverlening en producten, tipt de serie Bennie. “Bennie is een eigenzinnige achttienjarige jongen met het syndroom van Down. Hij wil zelfstandig zijn: een baan vinden, verliefd worden en op zichzelf wonen, net als elk ‘gewoon’ mens. De reeks is warm, grappig en emotioneel, en herkenbaar voor veel gezinnen. Bennie laat zien dat een beperking niet het einde hoeft te zijn van dromen.” (Te zien op Videoland)
Ook raadt ze Eindeloos gepest aan, een documentaireserie om samen met je vo-leerlingen te kijken. “De serie bestaat uit portretten van jongeren die gepest werden. Ik heb de eerste aflevering met mijn bovenbouwleerlingen gekeken om de impact van pesten zichtbaar te maken. Dat leverde emotionele, maar vooral mooie gesprekken op.” (Te zien op NPO Start)
16. Leerlingen serieus nemen
Jefta Westra, ambassadeur van Leraar24 en docent economie en ondernemen, noemt Freedom Writers waardevol. “De film laat zien hoe een andere mindset je kracht kan geven, wanneer je directe omgeving je constant het gevoel geeft dat je geen toekomst hebt. Docent Erin leert haar leerlingen uit risicowijken hun eigen verhaal serieus te nemen. Door te schrijven ontdekken ze nieuwe perspectieven op zichzelf en op elkaar. Deze docent focust zich minder op schoolse vaardigheden en meer op het overtuigen van haar leerlingen dat hun stem ertoe doet. Die verandering voelt klein, maar blijkt allesbepalend: wanneer het denken van de leerlingen verandert, veranderen hun levenskeuzes vanzelf mee.” (Te zien op Netflix)
17. Wijze stagelessen
The Intern laat goed zien hoe belangrijk bijvoorbeeld houding, initiatief en communicatie zijn als je stage loopt, zegt Jeffrey Kok, ambassadeur van Leraar24 en mbo-docent mobiliteit en voertuigen. “In deze film gaat de gepensioneerde Ben (Robert De Niro) als stagiaire aan de slag bij een jong en hip e-commercebedrijf. Dat leidt tot herkenbare situaties op het gebied van werkhouding, samenwerken met verschillende generaties en professioneel gedrag op de werkvloer.” (Te zien op Netflix)
18. Zorgzame studenten
Wat betekent het als je jong bent en voor de mbo-opleiding verpleegkunde kiest? Claudia Lagermann, redacteur van Leraar24, tipt de documentaireserie Zorgen. “De serie volgt een jaar lang het leven van zeven mbo-studenten verpleegkunde: thuis, met vrienden, tijdens het sporten, in de klas en op hun stage. Daardoor leer je ze kennen en leef je met ze mee als je ze ziet worstelen en groeien. Waar studenten eerst nog balen dat ze geen acrylnagels mogen dragen tijdens hun stage, of gruwelen van open wonden en blote mensen, zie je hoe ze zich door het schooljaar heen met vallen en opstaan ontwikkelen tot zorgzame verpleegkundigen met het hart op de juiste plek.” (Te zien op NPO Start)
Meer weten?
- Lees meer over onze ambassadeurs op onze ambassadeurspagina.
- Na de kerstvakantie aan de slag met film in de klas? Lees hier tips om video’s in te zetten tijdens de les.
- Zelf een video maken? Dat kun je doen aan de hand van deze 5 stappen.
- Ontdek hoe ambassadeur Ardi Sanwikrama en zijn leerlingen een bioscoop runnen.
