‘Ik probeer de grenzen van mijn leerlingen steeds verder op te rekken’
Na een carrière in de bioscoopwereld maakte Ardi Sanwikrama de overstap naar het speciaal onderwijs. Op vso-school De Atlas brengt hij de bioscoop in de klas en neemt hij zijn klas mee naar de bioscoop. Want als je leerlingen wilt klaarstomen voor de echte wereld, moet je ze daar wel in onderdompelen.
Wie geef jij les?
“Ik geef les aan een havo 1-klas op cluster 4-school RENN 4 De Atlas Assen. De leerlingen in mijn klas hebben een autisme spectrum stoornis (ASS). Ik geef les in bijna alle vakken, maar eigenlijk bereid ik ze vooral voor op de ‘grote boze buitenwereld’. Daarom ga ik veel met ze naar buiten. Als ik hoor dat een van hun ouders imker is, dan regel ik een bezoek. Elk jaar spreek ik met mijn voormalige werkgever af dat mijn leerlingen de bioscoop een dag mogen runnen. Daarnaast gaan ze op tweedaagse snuffelstage bij een bekende. Dit soort uitjes liggen buiten de comfortzone van leerlingen met ASS en juist daarom doen we het, want daar leren ze van.”
Waarom ben je in het speciaal onderwijs gaan werken?
“Omdat hier veel ruimte en aandacht is voor de persoonlijke ontwikkeling van de leerlingen. Ik vind het bijzonder ze daarin te begeleiden en hun groei te zien. In het voortgezet onderwijs switchen middelbare scholieren steeds van klas, mijn leerlingen blijven het grootste deel van de dag bij mij, omdat ze behoefte hebben aan een vast gezicht. Ze willen weten waar ze aan toe zijn en hebben een vaste plek in de klas. En hoewel ik dus ook de hele dag in de klas ben, verandert mijn rol continu. Ik switch voortdurend tussen de rol van docent, coach en pedagoog. Het ene moment leg ik leerlingen iets uit, het andere moment probeer ik ze extra zelfvertrouwen te geven. Die diversiteit in mijn werk spreekt me aan.”
Wat brengt een werkdag jou?
“Het geeft mij energie dat ik mijn lessen op mijn eigen manier kan vormgeven en dat ik daardoor bijzondere dingen meemaak. Zo heb ik op vrijdagmiddag het vak Cultuur & Creatie op het rooster gezet. Leerlingen mogen die middag doen wat ze zelf leuk vinden. Een leerling gebruikt die middag om games te maken. Die test hij uit in andere klassen, met de feedback die hij krijgt, past hij zijn games weer aan. Andere leerlingen vinden het leuk om te koken en bakken. Daarom hebben we een oven aangeschaft. Op de vrijdagmiddagen proberen ze een recept uit. Ze doorlopen dan alle stappen die nodig zijn. Van bedenken wat ze willen koken tot uitrekenen wat dat kost. Vervolgens gaan ze naar de supermarkt en na het koken doen ze de afwas. Een andere leerling maakte laatst een video over Super Mario die we online hebben gezet. Het filmpje werd opgepikt door Universal, die deze leerling een cadeaupakket stuurde met gadgets en vrijkaartjes voor de film.”
Waarom vind je dit soort activiteiten die buiten het curriculum vallen zo belangrijk?
“Omdat ze ervoor zorgen dat de leerlingen kunnen excelleren op hun eigen manier. Ik vind het leuk om buiten de kaders te denken, helemaal met deze leerlingen. Ze zijn bang voor het onbekende, ik wil ze daarin uitdagen. Daarom gaan we ook veel de deur uit. Om ouders daarbij te betrekken maak ik vaak foto’s en video’s van de dingen die we ondernemen. Ook oplossingen voor problemen deel ik met ouders. Laatst had ik een leerling die geen hout wilde bewerken omdat hij niet tegen het geluid kon. Toen kreeg hij een koptelefoon tegen geluid en ging hij zonder problemen aan de slag. Daar krijgen zijn ouders dan een foto van.”
Wat leren jouw leerlingen en jij van elkaar?
“Al mijn leerlingen zijn van de structuur en ik ben een chaoot, dus op dat gebied leer ik veel van ze. Het grappige is dat ik goed klik met deze groep, terwijl ik totaal onvoorspelbaar voor ze ben. Misschien maakt dat ‘onvoorspelbare’ me juist weer voorspelbaar voor ze. Als er op het rooster staat dat ze het derde uur wiskunde hebben, geef ik dat uur gerust Nederlands. Dat doe ik ook bewust omdat ik ze wil leren meebewegen. Dingen gaan in het leven nu eenmaal niet altijd zoals je wilt. Daar moet je mee om kunnen gaan. Hier oefenen we dat in een veilige omgeving. Ik zoek de grenzen van mijn leerlingen op en probeer die steeds een stukje verder op te rekken. Zo heb ik leerlingen die niet mee durfden op schoolreisje, maar ik heb ze bijna allemaal meegekregen naar Walibi. Ik wil ze de mogelijkheid geven zoiets te ervaren. Wie zegt dat zo’n pretpark niet geschikt is voor leerlingen met ASS? Ze kunnen veel meer (aan) dan we denken.”
Werk je ook in het speciaal onderwijs en wil je daarover vertellen? Mail ons.
Meer weten?
- Het Schreuder College De Villeneuvestraat in Rotterdam motiveert cluster 4-leerlingen door erop uit te gaan en simulatoren in te zetten.
- Lees welke les leraar Eva van der Voort leerde van een leerling met ASS.
- Op autisme.nl van de Nederlandse Vereniging van Autisme (NVA) vind je veel informatie over deze stoornis. Bekijk ook de ervaringsverhalen van leerlingen met ASS.
- Wil je weten hoe om te gaan met leerlingen met ASS in het reguliere onderwijs? Lees het artikel Autismespectrumstoornis: zo ga je ermee om als leraar en 5 tips voor het omgaan met leerlingen met autisme.
