Het verschil tussen openbaar en bijzonder onderwijs
Het Nederlandse onderwijs bestaat uit openbare en bijzondere scholen. Een bijzondere school verzorgt onderwijs vanuit een onderwijspedagogische of een levensbeschouwelijke (godsdienstige) opvatting en een openbare school doet dat niet. Dit artikel gaat verder in op verschillen tussen beide soorten scholen.
Een belangrijk verschil tussen openbare en bijzondere scholen is dat een openbare school toegankelijk is voor iedere leerling en leraar. De gemeente moet ervoor zorgen dat er genoeg openbaar onderwijs is. Dit staat ook in artikel 23 van de Grondwet over de vrijheid van onderwijs. Het openbare onderwijs is niet gebaseerd op een godsdienst of levensovertuiging. Er zijn wel openbare scholen die vanuit bepaalde onderwijskundige visie lesgeven, zoals montessori- of daltononderwijs, maar als organisatie zijn zij openbaar. Overigens moeten openbare scholen leerlingen wel kennis meegeven over geestelijke stromingen.
Bijzondere scholen
Bijzondere scholen geven op hun eigen manier invulling aan het onderwijs. De Nederlandse Grondwet beschermt die vrijheid. De meeste scholen geven onderwijs vanuit een christelijke, rooms-katholieke of protestantse visie. Daarbinnen bestaan allerlei stromingen, zoals evangelisch, gereformeerd, interconfessioneel, of reformatorisch. Ook zijn er scholen die joods, islamitisch of hindoeïstisch onderwijs bieden of die het humanisme als uitgangspunt hebben
Invulling van bijzonder onderwijs: veel variatie
Bijzondere scholen verschillen veel in de manier waarop zij hun levensbeschouwelijke of religieuze identiteit uitdragen. Sommige besteden veel uren aan godsdienstles of bezinningsmomenten. Zij kunnen speciaal onderwijsmateriaal gebruiken en in hun aannamebeleid van personeel de levensbeschouwing meenemen.
Andere bijzondere scholen kiezen voor minder uitgesproken aandacht voor godsdienst of levensbeschouwing. Bijzondere scholen kunnen ook gebaseerd zijn op een onderwijskundige pedagogische grondslag, zoals jenaplan-, dalton- of montessori-onderwijs. Dan vallen ze in de categorie algemeen bijzondere scholen.
Verder lezen
Wil je verder verdiepen in het openbaar en bijzonder onderwijs? Bekijk dan onderstaande websites:
- Kijk op de website van de rijksoverheid voor meer informatie over de verschillen tussen openbaar en bijzonder onderwijs
- Lees meer over de levensbeschouwelijke grondslag van scholen en denominatie in de publicatie van het CBS
