Met gebaren ondersteun en verbeter je gesproken taal
Voor leerlingen die doof of slechthorend zijn, of een taalontwikkelingsstoornis hebben, is het belangrijk om bij gesproken taal ook gebaren te gebruiken. Op Aurus De Spreekhoorn, school voor leerlingen met taalproblemen, gebruiken leraren gebaren bij de gesproken taal. Deze taal, Nederlands met Gebaren (NmG), helpt om beter te communiceren en om de taal te leren.
NmG is een combinatie van de Nederlandse taal met Gebarentaal. Het is sinds kort een officiële taal. Bij NmG blijf je gewoon Nederlands praten maar ondersteun je de belangrijkste woorden met gebaren. Dat is niet hetzelfde als de Nederlandse Gebarentaal, maar je maakt wel gebruik van dezelfde gebaren. NmG volgt grotendeels de grammatica van de Nederlandse taal, inclusief alle spreekwoorden, gezegden en uitdrukkingen.
Wat zijn de voordelen van gebaren?
Door taal te ondersteunen met gebaren kun je als leraar beter communiceren met dove of slechthorende leerlingen en leerlingen met een taalontwikkelingsstoornis (tos). Door gebaren te gebruiken, is de taal minder vluchtig en makkelijker te begrijpen. Kinderen kunnen zelf ook gebaren inzetten om beter te vertellen. Bij NmG ligt het hoofdaccent op de gesproken taal. Het is de bedoeling dat leerlingen de ondersteunende gebaren na verloop van tijd niet meer nodig hebben. De ondersteunende gebaren zijn soms met en soms zonder stem en stimuleren het taalbegrip en de taalproductie. Als de leraar ook bewust stilstaat bij de lichaamstaal en mimiek komt de boodschap nog beter over.
Nederlands met Gebaren: blijven leren
Leraar Ina van der Logt ziet wel een valkuil bij het gebruiken van gebaren. NmG kan helpen bij taalverwerving als je een rijk gevulde vocabulaire aan gebaren hebt. Maar het kan gebeuren dat een leraar vervalt in bekende basisgebaren waardoor nieuwe woorden en thema’s niet aan bod komen. Dan kan er taalverarming ontstaan.
Daarom is het belangrijk dat de NmG-leraar steeds nieuwe ondersteunende gebaren leert. Alleen dan kun je zorgen voor een zo rijk en volledig mogelijk taalaanbod.
Meer weten?
- Het Nederlands Gebarencentrum is een landelijk onafhankelijk expertisecentrum op het gebied van Nederlandse Gebarentaal (NGT) en Nederlands met gebaren (NmG). Je vindt er onder andere het online gebarenwoordenboek.
- Lees het artikel Gebaren niet alleen goed voor doven en slechthorenden (pdf) in het magazine Pedagogiek in de praktijk.
- Zoek je inspiratie voor de les? Lees dan de artikelen Handen met karakter (pdf) of Laten zien wat ik voel (pdf) over kunstprojecten met gebarentaal.
- Op de website Meermuziekindeklas.nl vind je een artikel en video over Liedjes met gebaren.
- Op de website Lerengebaren.nl kun je online gebaren oefenen.
