Flipping the classroom: zo flip je een les
Veel leraren ‘flippen’ regelmatig een les, waarbij leerlingen in hun eigen tijd uitleg en instructie bekijken en er meer tijd in de klas is om te oefenen, vragen door te nemen of op een andere manier actief met de stof bezig te zijn. Leraren die een les flippen maken meestal gebruik van video’s of gebruiken andere vormen van online instructie.
Er zijn verschillende manieren om een les te flippen. Het uitgangspunt van flipping the classroom is dat je de klassikale lestijd niet besteedt aan het geven van instructie. Dat doen leerlingen zelfstandig. Bijvoorbeeld door een online opfrisles te volgen, een compacte videoles over een basisbegrip te volgen of door een online workshop met opdrachten te maken. Tijdens de lesuren kunnen leerlingen met elkaar verder werken aan de lesstof, vragen stellen aan de leraar of verdiepende opgaven maken.
Hoe start je met flipping the classroom?
Bepaal eerst wat de leerlingen thuis kunnen doen en wat er op school gebeurt. Zorg er in de voorbereiding ook voor dat de technische voorwaarden goed geregeld zijn. Denk aan een camera of webcam om videolessen mee op te nemen of maak de lesstof online beschikbaar. Onderwijskundige Jackie Gerstein bedacht het concept flipping the classroom en ontwikkelde onderstaand model om het zo effectief mogelijk in te zetten.
Het model van Gerstein: een geflipte les in vier fasen
Fase 1: Maak een gezamenlijke start
Begin je met een nieuw onderwerp in de klas? Maak dan eerst een gezamenlijke start. Zo maak je leerlingen nieuwsgierig en stimuleer je ze om verder te leren. Kies daarbij een manier die bij jouw manier van lesgeven past. Doe bijvoorbeeld samen een experiment, kies een spelvorm, vertel een verhaal of doe een interactieve activiteit. Het doel van deze fase is het opwekken van interesse voor het onderwerp.
Fase 2: Leerlingen gaan zelfstandig met de instructie aan de slag
In deze fase gaan leerlingen in hun eigen tijd verder met het opdoen van kennis. Dit is de instructiefase die normaal gesproken in de klas plaatsvindt. Gebruik hiervoor bestaand of zelfgemaakt materiaal. Leerlingen kunnen bijvoorbeeld kijken wat experts vertellen over het onderwerp of laat ze de achterliggende theorie verkennen met een videoles of een TEDTalk.
Fase 3: Zelfstandige verwerking van inhoud
In de derde fase verwerken leerlingen de inhoud uit fase 1 en 2. Dit doen ze aan de hand van opdrachten. Je kunt de activiteiten uit fase 2 en 3 gelijktijdig plannen of elkaar laten afwisselen. Geef bijvoorbeeld tijdens een videoles een opdracht met aansluitend een feedbackronde om vervolgens weer verder te gaan met de videoles. Nodig leerlingen uit om elkaar of jou digitaal vragen te stellen.
Fase 4: Samen terug in de les
Maak in deze fase gebruik van de tijd in de klas om leerlingen een stap verder te brengen. Dit doe je met behulp van jouw expertise en tijdens de interactie met leerlingen. Bijvoorbeeld door samen een complex probleem op te lossen. Waar het vooral om gaat, is dat je de extra tijd in de les optimaal benut. Door gericht feedback te geven, door te differentiëren of door leerlingen in groepjes te laten werken.
Hoe zet je flipping the classroom effectief in?
Uit het promotieonderzoek naar de effectiviteit van flipping the classroom van geschiedenisleraar David van Alten blijkt dat deze tips effectief zijn bij het flippen van een les:
Zet aan tot actie
Zorg voor interactie in de instructievideo’s, bijvoorbeeld door quizvragen of korte toetsen toe te voegen. Hiermee stimuleer je dat leerlingen actief leren. Zet dus niet alleen een college of lesinstructie online. Houd bij het opnemen van een les ook rekening met de manier waarop leerlingen leren van multimediale en online bronnen.
Zoek samen verdieping in de les
Gebruik de uitkomsten van die quizjes of andere vormen van learning analytics voor feedback tijdens de les.
Geef leerlingen zelfsturing
Leer leerlingen hoe ze met flipping the classroom kunnen omgaan. Het vraagt van hen de nodige zelfsturing.
Zoek de balans
Zorg voor een goede koppeling tussen de voorbereiding thuis en de inhoud van de les. Voorkom dat je de instructie in de les gaat herhalen, dan haal je de noodzaak voor de leerlingen weg om zich goed voor te bereiden. Bedenk dus goed wat je met flipping the classroom wilt bereiken. Gaat het om het bieden van extra begeleiding of wil je tot verdieping van de stof komen?
Tijd om te differentiëren
Benut de extra tijd in de les optimaal, door gericht feedback te geven, door te differentiëren of door leerlingen de stof in groepjes te laten verwerken. Flipping the classroom betekent niet dat je de gezamenlijke lestijd kunt verkorten.
In bovenstaande video laten leraren Marijke Boudewijns en Christiaan van den Akker zien hoe ze educatieve video’s integreren in hun lessen. In elke video geven ze op een aantrekkelijke en leuke manier uitleg over een moeilijk lesonderwerp, zoals het metrieke stelsel of verwijswoorden.
Meer weten?
- Dit weten we over de effectiviteit van flipping the classroom.
- De Amerikaanse George Mason University deed onderzoek naar Flipped Learning (pdf).
- Bekijk op YouTube voorbeelden van videomateriaal van leraren die hun lessen flippen, zoals van geschiedenisleraar Joost van Oort en van basisschoolleraren Marijke Boudewijns en Christiaan van den Akker.
- Meer informatie over het maken van een goede lesvideo vind je in het artikel Video gebruiken in je les: zo doe je het goed en Zelf digitaal leermateriaal ontwikkelen.
- Met tools als Edpuzzle en Playposit voeg je vragen toe aan video’s, maak je video’s op verschillende manieren interactief en zie je op welke manier je leerlingen bij de video betrokken zijn.
- Met de app ShowMe kun je voice-overs en whiteboard tutorials opnemen en online delen. ShowMe is alleen beschikbaar voor Apple iPad, maar er zijn ook interactieve whiteboard apps beschikbaar voor Android zoals Liveboard.
- Schermopnames maken en delen doe je met een programma als Screencast-O-Matic.
