Programmeren als eindexamenvak? Deze school doet het al

Felienne Hermans (hoogleraar didactiek van de informatica) vertelt hoe zij het vak Modelleren en Programmeren introduceerde op het Codasium, onderdeel van het Lyceum Kralingen. “Nu scrollen leerlingen vooral op sociale media en kijken ze video’s. Als ze leren programmeren ontdekken ze dat ze ook zelf dingen kunnen creëren.”

In deze video kun je zien hoe Felienne Hermans, hoogleraar didactiek van de informatica aan de Vrije Universiteit Amsterdam, lesgeeft in coderen en programmeren op het Codasium, onderdeel van het Lyceum Kralingen:

Felienne Hermans juicht het toe dat digitale geletterdheid een verplicht onderdeel wordt binnen het curriculum. Als hoogleraar onderzoekt ze hoe kinderen leren programmeren. Ze merkt dat er een kloof is tussen mensen die de digitale wereld goed begrijpen en anderen die dat niet doen. “Als alle scholen leerlingen een basis geven en werken aan digitale geletterdheid, leert iedereen de apparaten en de online wereld te doorgronden. Nu scrollen leerlingen vooral op sociale media en kijken ze video’s. Ze hebben een vrij consumptieve relatie met hun smartphone. Als ze leren programmeren ontdekken ze dat het ook een apparaat is waarmee ze dingen kunnen creëren.”

Toegankelijke programmeertaal voor leerlingen 

Iedere woensdag geeft Felienne Hermans les op het Codasium, onderdeel van het Lyceum Kralingen. Ze leert brugklassers coderen en geeft in de bovenbouw het vak Modelleren en Programmeren. Ze begon haar eerste lessen in de programmeertaal Python, maar dat bleek iets te ambitieus. Daarom ontwikkelde ze Hedy, een toegankelijke programmeertaal in het Nederlands. Het is een open-source-taal, waarmee scholen gratis kunnen werken. Veel scholen maken daar inmiddels al gebruik van. “Het is een laagdrempelige taal en op de website staan opdrachten die aansluiten bij verschillende vakgebieden. Je kunt met Hedy bijvoorbeeld een interactief verhaal maken, of een kleine rekenmachine die aansluit bij een economieles.” 

Het vak Modelleren en Programmeren is – op initiatief van Hermans – een eindexamenvak op het Codasium. Een unicum in Nederland, want Hermans heeft het vak zelf bedacht en ontwikkeld. “Het is een soort liefdesbaby van de vakken Informatica en O&O (Onderzoek & Ontwerpen). Informatica is vaak best theoretisch en de maakkant van O&O spreekt veel leerlingen aan, daarom hebben we die twee vakken een beetje gemixt.” 

Het afgelopen schooljaar deden de eerste havoleerlingen eindexamen.

In de serie ‘Digitale Doeners’ brengen we voorlopers in beeld die enthousiast zijn over digitale technologieën en daarmee het onderwijs willen inspireren.

Meer weten? 

• De gratis programmeertaal Hedy om mee te starten vind je op www.hedy.org. Een overzicht van andere programmeertalen vind je bij Netwerk Mediawijsheid.
• Het vak Modelleren en Programmeren is op het Codasium een keuzevak vanaf de bovenbouw, maar er is een doorlopende leerlijn vanaf de eerste klas. Het lesmateriaal staat online en andere scholen kunnen het ook gratis gebruiken.
• In de eerste aflevering van de serie Digitale Doeners laat Astrid van der Zon zien wat de Technotheek Westland te bieden heeft, en hoe materialen kunnen bijdragen aan digitale geletterdheid. In de derde aflevering laten leraren van SPO Venray zien hoe zij vakoverstijgend werken aan digitale geletterdheid.
• Digitale geletterdheid wordt een verplicht onderdeel van het curriculum, met bijbehorende kerndoelen. Bij SLO is te lezen wat dit inhoudt voor het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs.
• Het Expertisepunt Digitale Geletterdheid brengt vraag en aanbod rond digitale geletterdheid samen voor het primair, voortgezet en speciaal onderwijs, het middelbaar beroepsonderwijs en lerarenopleidingen. 
• Wil je digitale geletterdheid op een structurele manier laten aansluiten op je huidige lessen? In het Handboek digitale geletterdheid van Kennisnet vertellen leraren uit het po en vo hoe zij digitale geletterdheid op een slimme manier integreren in hun onderwijs.
• In de eerste aflevering van de serie Digitale Doeners laat Astrid van der Zon zien wat de Technotheek Westland te bieden heeft, en hoe materialen kunnen bijdragen aan digitale geletterdheid.
• Welke technologieën gaan een rol spelen in het onderwijs? Kennisnet gaat in op de trends rond artificial intelligence (AI), internet of things, interfaces en vertrouwen in de digitale wereld. 
• Leraren die hun ict-vaardigheden willen professionaliseren kunnen aan de slag met de Handreiking professionalisering ict-bekwaamheid van Kennisnet.