Hoe stimuleer je het leesplezier van leerlingen?
praktijk
Leesbevordering po vo

Hoe stimuleer je het leesplezier van leerlingen?

Lezen is belangrijk. Het vergroot de taalontwikkeling, de concentratie en fantasie. Bovendien krijg je door lezen kennis over de wereld om je heen en draagt het bij aan het vormen van een mening. Allemaal goede redenen om aandacht te schenken aan leesmotivatie zodat leerlingen met meer plezier gaan lezen.

Kinderen zitten op een bankje en houden een boek voor.

Nederlandse basis- en middelbare scholieren hebben in vergelijking met kinderen uit andere landen het minste plezier in lezen. Dat is zorgwekkend want leesmotivatie heeft invloed op de leesvaardigheid, die in ons land steeds verder achteruitgaat. Hoe groter het leesplezier, hoe meer leerlingen lezen en hoe beter de leesvaardigheid. In dit artikel lees je praktische tips waarmee je leerlingen stimuleert om meer te lezen.

Voorlezen draagt bij aan leesplezier

Voorlezen levert een belangrijke bijdrage aan het stimuleren van lezen. Dat geldt niet alleen voor jonge kinderen. Ook in het voortgezet onderwijs helpt voorlezen leerlingen kennis te maken met verschillende genres en de eigen smaak te bepalen. 
Interactief voorlezen is een methodiek waarbij je niet alleen voorleest maar ook in gesprek gaat met leerlingen over het boek. Deze methodiek is niet alleen geschikt voor jonge kinderen, maar ook voor leerlingen in het vo en mbo.

Stimulerende leesomgeving

Daarnaast moet nagedacht worden over het inrichten van de leesomgeving. Onder een leesomgeving verstaan we niet alleen het boekenaanbod, maar ook de tijd en aandacht voor lezen, de rol van de leraar, ouders en andere educatieve partners en natuurlijk de plek waar gelezen kan worden. De leesomgeving moet gevarieerd, aantrekkelijk en uitnodigend zijn. Ook internet en andere media kun je inzetten bij leesbevordering. Dit zijn drie voorbeelden van stimulerende leesactiviteiten:

1. Vrij lezen

Vrij lezen wordt vaak als opvulling in de les gebruikt. Dat is jammer, want het draagt enorm bij aan het leesplezier van kinderen. Vrij lezen zou daarom structureel op het rooster moeten staan. Lees meer over de aanpak vrij lezen in Vrij Lezen, een motiverende leesaanpak

2. Theaterlezen

Een goed voorbeeld voor het stimuleren van leesplezier is theaterlezen. Theaterlezen is een samenleesvorm waarin leerlingen met elkaar een tekst lezen vanuit een personage. Het herhaald oefenen is effectief, vooral voor zwakke lezers en bevordert het vloeiend lezen. In de onderstaande video zie je leerlingen op school en thuis oefenen.

  • Deze video kan worden embed

3. Strips in de klas

Veel leerlingen lezen graag strips. Stripverhalen bevatten humor en de korte zinnen en dialogen zijn voor zwakke lezers prettig leesbaar. De illustraties ondersteunen het verhaal en prikkelen de nieuwsgierigheid. Dit bevordert het leesplezier. Met strips kun je veel kennis overbrengen. Een strip kan namelijk moeilijke woorden bevatten, maar door de illustraties toch begrepen worden.

Ook in het voortgezet onderwijs bieden literaire strips, beter bekend bekend als graphic novels, diverse mogelijkheden. De gids Graphic novels voor de leeslijst geeft een overzicht van literaire strips die prima passen op de boekenlijst. Bekijk onderstaande video over het gebruik van strips in het voortgezet onderwijs.

  • Deze video kan worden embed

Planmatig werken aan leesplezier

Leesbevordering heeft op scholen vaak een vrijblijvend karakter. Een leesplan of een taalbeleidsplan waarin aandacht is voor lezen kan helpen. Daarin leg je vast welke structurele activiteiten de school gaat ondernemen om van leerlingen goede en gemotiveerde lezers te maken. Leesplan.nl biedt kinderopvanginstellingen en scholen handvatten om een dergelijk plan op te stellen.

Matig leesniveau is een hindernis bij plezier in lezen

Leerlingen die beginnen met lezen zijn meestal erg enthousiast en hebben een goede leesmotivatie. Die motivatie neemt af als zij tijdens het leren lezen tegen problemen aanlopen. Het is daarom van belang dat de school leesproblemen vroegtijdig signaleert en op een goede wijze aanpakt. Lees meer over effectief leesonderwijs in Effectieve leesinstructie met voor-koor-zelf

Meer weten?

Blijf op de hoogte

Vandaag in je mailbox. Morgen toe te passen in de klas. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang praktische tips, actuele informatie en ideeën voor jouw dagelijkse onderwijspraktijk.